Blizny
Tkanka łączna, powstająca w procesie gojenia, która zastępuje tkankę uszkodzoną przez uraz lub chorobę. Tworzenie blizny jest częścią normalnego procesu gojenia się rany, w którym uszkodzona skóra właściwa zostaje zastąpiona nową, dobrze unaczynioną, tkanką ziarninującą, z licznymi najpierw ułożonymi przypadkowo, potem już w sposób uporządkowany włóknami kolagenu. Blizna powstaje w miejscu zranienia lub innego uszkodzenia skóry.
Czynniki wpływające na wygląd blizny:
długość, ilość szwów, krwawienie, ucisk,
wiek (lepsze gojenie u dzieci),
wykonanie cięć w liniach minimalnego napięcia,
kształt blizny,
rodzaj szwu,
lokalizacja blizny (broda, mostek, ramię, górna część pleców to obszary zwiększonego ryzyka);
Większość blizn nie wymaga specjalistycznego leczenia i goi się bez żadnej interwencji. Istnieją jednak blizny nieprawidłowe, twarde, czerwone, zgrubiałe, znacznie wykraczające poza obszar pierwotnego kształtu i rozmiaru rany. Stanowią one problem nie tylko estetyczny, ale przede wszystkim zdrowotny, mogą bowiem powodować przykurcze, wywoływać ból i swędzenie.
Blizny zanikowe (atroficzne) – obecne ogniska ubytku w skórze, powstają np. w przebiegu trądzika, ospy
Leczenie:
Blizny przerostowe – nie przekraczają linii zranienia, zmniejszają się w wydłużonym czasie.
Leczenie:
1) leczenie uciskiem (4-12 miesięcy),
2) techniki chirurgiczne:
- wycięcie blizny i wszycie w to miejsce przeszczepu skóry w celu uzyskania gładkiej, równej blizny, kosmetycznie lepszej od poprzedniej),
- ekspandery, czyli rozciągacze tkankowe, dzięki którym można uzyskać pewien nadmiar zdrowej skóry potrzebny do przemieszczenia w miejsce blizny.
3) farmakoterapia
- opatrunki z żelu silikonowego (np. Dermatix, Cicaplast)
- wyciągi z cebuli, alantoiny, heparynoidu (Contractubex, Cepan – nie powinny być stosowane na świeżą ranę pooperacyjną),
- sterydoterapia: opatrunki okluzyjne, ostrzykiwanie triamcynolonem;
Bliznowce (keloidy) – zawsze przekraczają początkową linię zranienia, powiększają się z upływem czasu, występują częściej u osób o ciemnej karnacji. Brak jest istotnego zróżnicowania histologicznego pomiędzy keloidem a blizną przerostową
Leczenie:
ostrzykiwanie triamcynolonem (zwłaszcza jeśli towarzyszą objawy pieczenia i/lub świądu),
opatrunki okluzyjne z fluorowanymi sterydami;
Jest wiele sposobów usuwania blizn. Skutek leczenia warunkowany jest przez wiele czynników takich jak rodzaj blizny, jej rozmiar, głębokość, część ciała, na której powstała oraz okres, jaki dzieli jej zaistnienie od rozpoczęcia leczenia. Przez rok, kiedy blizna dojrzewa, można próbować wpływać na jej przyszły wygląd.